PAFTA ve KILAVUZ KULLANIMI

 

PAFTA KULLANIMI :

Soldaki resimlerde pafta takımları görülmektedir. Pafta takımları genellikle kılavuz takımları ile birlikte satılır. En son resimde görüldüğü gibi.

Pafta bir boruya ,mile yada dişleri bozulmuş bir civataya diş açmak için kullanılır. Pafta ile dış diş açılır.Sıklıkla borulara diş açmakta kullan paftaların kullanımı son derece kolaydır. Pafta kullanmanın civataya somun geçirmekten çok az farkı vardır.

Dikkat etmeniz gereken hususları şöyle sıralayabiliriz ;

1. Diş açacağınız boru yada mili önceden yağlarsanız işiniz kolaylaşır.

2. Pafta ucunu mile dik monte ediniz. Önce borunun-milin ölçüsünün bir numara büyüğü pafta ile yuva açıp sonra tam ölçülerde bir pafta ile diş açabilirsiniz.

3. Paftayı bir tam tur ileri ,yarım tur geri alarak diş açın. Bu sayede kalkan çapaklar paftayı sıkıştırmaz. Paftayı tutan pafta kolları çoğu takımda halk ağzıyla cırcırlıdır ve tek yöne döner. Pafta kolunu çıkarıp ters takarsanız yukarıda bahsettiğimiz geri çevirme işlemini daha kolay yaparsınız.

4. Pafta seçerken ,açılacak dişe oturacak parçayı-somunu esas alın.

5. Alacağınız pafta takımının metrik yada inç hangi sistemde ölçülendirildiğine dikkat edin. İşinizi hangisi görüyorsa ona yönelin.

KILAVUZ KULLANIMI :

Kılavuz ile iç diş açılır. Bir civata yatağı açmak istiyorsanız ,matkap ile deldiğiniz bir deliğe yiv (civata dişlerinin tutunacağı diş yuvaları) açmak istiyorsanız ,metal blok içerisinde gömülüp kırılmış bir civatayı çıkarmanız gerekiyorsa ,bir kılavuzun yada civatanın yatağı diş atmış yada herhangi bir sebepten (paslanma dahil) bozulmuşsa bir kılavuz takımına ihtiyacınız var demektir.

Kılavuz takımının kullanımı son derece basittir. Bir el matkabıyla ahşap deler gibi ,yada bir civata sıkar gibi resimde görünen yapı çeliğinden yada yüksek hız çeliğinden imal edilmiş kılavuz uçlarını metal içerisinde vidalayarak kılavuz açarsınız. Burada önemli olan kullanacağınız kılavuzun ölçüsünü tutturmaktır. Öncelikle kılavuzlanacak yatağa ince diş civatamı oturacak ,kalın dişmi? Üçgen profilmi kare profilmi? Sağ dişmi sol dişmi? Kaçlık civata oturacak yuvaya bilinmelidir. Civataya uygun kılavuz seçilmelidir.

Kılavuz açmanın birkaç püf noktası vardır ;

1. Kılavuz ,kılavuz açılacak deliğe tam dik oturmalıdır.

2. Kılavuz açılırken deliği yağlamak işinizi kolaylaştırır.

3. Kılavuz açılan yüzeyde oluşan çapaklar deliği doldurup kılavuzu engellememesi için kılavuzu bir tam tur çevirin sonra yarım tur geri alın. Sürekli bu şekilde ilerleyin. Bu sayede kılavuz çapakları dışarı atacaktır.

4. Kılavuz çekeceğiniz yüzeye havşa açmak (matkapla deliğin üst capında bir koni oluşturma işlemi) işinizi kolaylaştırabilir. Şart değildir.

5. Bir metal bloğa matkapla deldiğiniz deliğe sıfırdan diş açacaksanız önce delik çapına uygun kılavuzun bir boy küçüğü ile kılavuz-yuva açılır ,sonra ikinci adımda delik çapına tam uyan kılavuzla kılavuz açılır. Bu sayede kılavuz açmak ve kılavuz eksenini ayarlamak çok daha kolay olur.

6. Kılavuz ile diş çekilecek deliklerin çapı pratik olarak 0,85 sabitiyle, kullanılacak vidanın anma çapı ya da diş üstü çapının çarpımı sonucunda elde edilir. Örneğin Diş üstü çapı 10 mm olan ve M10 olarak adlandırılan bir vidanın takılacağı delik çapı 10 x 0,85 =8,5 mm dir. Matkap çapı her zaman bu kadar net çıkmayabilir. Örneğin M 12 vida da matkap çapı 10,2 mm olarak bulunur ki; bu çapta matkap ucu bulabilmek zor olacağından,buna en yakın bir matkap ucu seçerek, örnek 10 mm, çapındaki matkap ucu ile delmek gerekir.

İhtiyaç duyacağınız değerlere aşağıdaki tablolardan ulaşabilirsiniz. Bu tablolar ile matkap ve kılavuz seçiminizi yapabilirsiniz.

Kolay Gelsin

Ayrıca aşağıda Mustafa ÇELEBİ abimizin resmi görülmektedirki konumuzla hiçbir ilgisi yoktur. Tamamen can sıkıntısından eklenmiştir ;) . Resim sizi aldatmasın iyi bir insandır :)